Fasting-Mimicking Diet (Açlığı taklit eden diyet) :
Fasting-mimicking diet (FMD), son yıllarda sağlık ve uzun ömür üzerine olumlu etkileri nedeniyle büyük ilgi görmektedir. Bu diyet, oruç tutmanın metabolik faydalarını taklit ederken, kalori alımını tamamen kesmeden uygulanabilir. Bu yazıda, FMD’nin sağlık üzerindeki etkilerini ve bu diyetin nasıl uygulanabileceğini ele alacağız.
Fasting-Mimicking Diet Nedir?
Fasting-mimicking diet, düşük kalorili, düşük şekerli ve düşük proteinli, ancak yüksek oranda doymamış yağ içeren bir diyet türüdür. Bu diyet, belirli aralıklarla uygulanarak oruç tutmanın metabolik faydalarını sağlar. Örneğin, 5 gün boyunca FMD uygulandıktan sonra normal beslenme düzenine geri dönülür1 2.
FMD’nin Sağlık Üzerindeki Etkileri
Kilo Kaybı ve Vücut Kompozisyonu
FMD, kilo kaybı ve vücut kompozisyonu üzerinde olumlu etkiler gösterir. Bir çalışmada, FMD uygulayan kadınların yağ kütlesinde azalma ve kas kütlesinde korunma sağladığı bulunmuştur1. Ayrıca, FMD’nin bazal metabolizma hızını (BMR) koruduğu ve insülin direncini azalttığı gözlemlenmiştir1.
Metabolik Sağlık
FMD, metabolik sağlık üzerinde de olumlu etkiler gösterir. Üç aylık bir FMD uygulaması, vücut ağırlığı, vücut yağı, kan basıncı ve insülin benzeri büyüme faktörü 1 (IGF-1) seviyelerinde azalma sağlamıştır2. Bu etkiler, özellikle başlangıçta hastalık riski yüksek olan bireylerde daha belirgin olmuştur2.
Diyabet ve Kardiyovasküler Hastalıklar
FMD, diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar gibi kronik hastalıkların yönetiminde de etkili olabilir.
Diyabetik fareler üzerinde yapılan bir çalışmada, FMD’nin kan şekeri seviyelerini normalleştirdiği, insülin duyarlılığını artırdığı ve beta hücre fonksiyonlarını iyileştirdiği bulunmuştur3. Ayrıca, FMD’nin yüksek yağlı diyetin kardiyometabolik risk üzerindeki olumsuz etkilerini azalttığı ve yaşam süresini uzattığı gösterilmiştir5.
İnflamatuar Hastalıklar
FMD, inflamatuar bağırsak hastalıkları (IBD) gibi inflamatuar hastalıkların tedavisinde de umut vaat etmektedir. Fareler üzerinde yapılan bir çalışmada, FMD’nin bağırsak inflamasyonunu azalttığı, koruyucu bağırsak mikrobiyotasını artırdığı ve bağırsak patolojisini tersine çevirdiği bulunmuştur6.
Yaşlanma ve Bilişsel Sağlıkta Potansiyel
Yaşlanma ve Yaşa Bağlı Hastalıklar:
FMD’nin vücut ağırlığı, yağ dağılımı ve kan basıncı gibi yaşlanma ile ilişkili belirteçleri olumlu etkilediği gösterilmiştir. Ayrıca yaşlanma ve yaşa bağlı hastalıklarla bağlantılı olan IGF-1 seviyelerini azaltır 9 Diyetin hücresel stres tepki yollarını ve otofajiyi aktive etme yeteneği, yaşlanma karşıtı etkilerine katkıda bulunabilir7
Bilişsel İşlev ve Alzheimer Hastalığı:
Yeni ortaya çıkan araştırmalar, FMD’nin amiloid-beta birikimini ve iltihabını azaltarak ve bilişsel işlevi geliştirerek Alzheimer hastalığının önlenmesinde ve tedavisinde rol oynayabileceğini öne sürüyor. Bununla birlikte, bilişsel sağlık için FMD’nin optimal süresini ve sıklığını belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır7
Dermatolojik ve Psikolojik Faydalar
Cilt Sağlığı:
Randomize kontrollü bir çalışma, FMD’nin üç aylık bir süre boyunca cildin nemini ve dokusunu iyileştirdiğini buldu. Katılımcılar ayrıca artan mutluluk ve güven de dahil olmak üzere psikolojik refahın arttığını bildirmiştir.8
FMD Nasıl Uygulanır?
FMD, genellikle 5 gün boyunca düşük kalorili, düşük şekerli ve düşük proteinli, ancak yüksek doymamış yağ içeren bir diyet olarak uygulanır. Bu 5 günlük periyotlar, ayda bir kez tekrarlanabilir. Diyet sırasında, kalori alımı önemli ölçüde azaltılır, ancak tamamen kesilmez. Bu sayede, oruç tutmanın metabolik faydaları elde edilirken, besin eksiklikleri ve açlık hissi minimize edilir1 2 4.
Sonuç
Fasting-mimicking diet, sağlık ve uzun ömür için umut vaat eden bir yaklaşımdır. Kilo kaybı, metabolik sağlık, diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar gibi birçok alanda olumlu etkiler göstermektedir. Ancak, bu diyetin uzun vadeli etkilerini ve uygulanabilirliğini değerlendirmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Sağlık hedeflerinize ulaşmak için FMD’yi denemeyi düşünüyorsanız, bir sağlık profesyoneline danışmanız önemlidir.
Kaynaklar:
1Sadeghian, M., Hosseini, S., Javid, A., Angali, K., & Mashkournia, A. (2021). Effect of Fasting-Mimicking Diet or Continuous Energy Restriction on Weight Loss, Body Composition, and Appetite-Regulating Hormones Among Metabolically Healthy Women with Obesity: a Randomized Controlled, Parallel Trial. Obesity Surgery, 31, 2030 – 2039. https://doi.org/10.1007/s11695-020-05202-y.
2Wei, M., Brandhorst, S., Shelehchi, M., Mirzaei, H., Cheng, C., Budniak, J., Groshen, S., Mack, W., Guen, E., Biase, S., Cohen, P., Morgan, T., Dorff, T., Hong, K., Michalsen, A., Laviano, A., & Longo, V. (2017). Fasting-mimicking diet and markers/risk factors for aging, diabetes, cancer, and cardiovascular disease. Science Translational Medicine, 9. https://doi.org/10.1126/scitranslmed.aai8700.
3Wei, S., Han, R., Zhao, J., Wang, S., Huang, M., Wang, Y., & Chen, Y. (2018). Intermittent administration of a fasting-mimicking diet intervenes in diabetes progression, restores β cells and reconstructs gut microbiota in mice. Nutrition & Metabolism, 15. https://doi.org/10.1186/s12986-018-0318-3.
- 4. Burg, E., Schoonakker, M., Akker, E., Dijk, K., Lamb, H., Pijl, H., Numans, M., & Peet, P. (2020). Study design of the Fasting In diabetes Treatment (FIT) trial: a randomised, controlled, assessor blinded intervention trial which examines the effect of intermittent use of a fasting mimicking diet in patients with type 2 diabetes.. The British journal of general practice : the journal of the Royal College of General Practitioners, 70 suppl 1. https://doi.org/10.3399/bjgp20X711173
5Mishra, A., Mirzaei, H., Guidi, N., Vinciguerra, M., Mouton, A., Linardić, M., Rappa, F., Barone, R., Navarrete, G., Wei, M., Brandhorst, S., Biase, S., Morgan, T., Kumar, S., Conti, P., Pellegrini, M., Bernier, M., Cabo, R., & Longo, V. (2021). Fasting-mimicking diet prevents high-fat diet effect on cardiometabolic risk and lifespan. Nature Metabolism, 3, 1342 – 1356. https://doi.org/10.1038/s42255-021-00469-6.
6.Rangan, P., Choi, I., Wei, M., Navarrete, G., Guen, E., Brandhorst, S., Enyati, N., Pasia, G., Maesincee, D., Ocon, V., Abdulridha, M., & Longo, V. (2019). Fasting-Mimicking Diet Modulates Microbiota and Promotes Intestinal Regeneration to Reduce Inflammatory Bowel Disease Pathology.. Cell reports, 26 10, 2704-2719.e6 . https://doi.org/10.1016/j.celrep.2019.02.019.
Boccardi V, Pigliautile M, Guazzarini AG, Mecocci P.Biomolecules. 2023 Jul 14;13(7):1133. doi: 10.3390/biom13071133.PMID: 37509169
8.By Jessica Maloh, Min Wei, William C. Hsu, Sara Caputo, Najiba Afzal, Raja K. Sivamani
- Clin. Med.2023, 12(5), 1710; https://doi.org/10.3390/jcm12051710
9.Min Wei , Sebastian Brandhorst, Mahshid Shelehchi , Hamed Mirzaei , Chia Wei Cheng , Julia Budniak , Susan Groshen , Wendy J Mack, Esra Guen , Stefano Di Biase , Pinchas Cohen , Todd E Morgan , Tanya Dorff , Kurt Hong , Andreas Michalsen , Alessandro Laviano , Valter D Longo PMID: 28202779, PMCID: PMC6816332, DOI: 10.1126/scitranslmed.aai8700